ΠΑΝΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΙΟΥ (ΝΟΜΟΥ ΑΡΤΗΣ)

 
    Στη θέση Ζερμή, στους πρόποδες του λόφου Πέτα, και αριστερά του εθνικού δρόμου Άρτας - Τρικάλων, απέναντι από την πόλη,  υψώνεται το ξακουστό μοναστήρι της Παναγίας, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Οι Αρτινοί το ονομάζουν Θεοτοκίο.
    Σύμφωνα με τον Σεραφείμ Βυζάντιο, Μητροπολίτη Άρτας, το μοναστήρι κτίστηκε το 1793  από τον οπλαρχηγό Κωνσταντίνο Πουλή, διορισμένο από τον Αλή Πασά καπετάνιο των Τζουμέρκων, πάνω στα θεμέλια παλαιότερου χριστιανικού ναού του 14ου αι. Στη μακραίωνη ιστορία του και ιδιαίτερα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, το μοναστήρι πρόσφερε αρκετά στου κατοίκους του Πέτα. Δέχθηκε πολλές τουρκικές επιδρομές και τα κελιά πυρπολήθηκαν το 1821 και το 1854. Ο ετοιμόρροπος ναός ανακαινίστηκε από τα θεμέλια το 1874, οπότε πήρε τη σημερινή μορφή. 
    Ο ναός είναι μονόκλιτη βασιλική με τρούλο και η σκεπή είναι καλυμμένη με πέτρινες πλάκες, σύμφωνα με παλαιές συνήθειες της Ηπείρου. Κόσμημα του εσωτερικού ναού είναι το το όμορφο τέμπλο, η αγιογραφημένη κόγχη του ιερού βήματος και οι φορητές εικόνες.

 

Βασική Πηγή Πληροφοριών Το βιβλίου του π. Θωμά Τσούλια «Τα ιερά προσκυνήματα της Παναγίας ανά την Ορθοδοξία»