ΠΑΝΑΓΙΑ ΕΛΕΟΥΣΑ Η ΔΕΜΕΡΛΙΩΤΙΣΣΑ : ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΘΕΣΣΑΛΙΩΤΙΔΟΣ ΚΑΙ ΦΑΝΑΡΙΟΦΕΡΣΑΛΩΝ (ΝΟΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΣ)

     
 
    Μέσα στο χωριό Σταυρός, 15 χιλιόμετρα από τα Φάρσαλα, στο σημείο που διασταυρώνονται οι σιδηροδρομικές γραμμές Αθηνών-Θεσσαλονίκης και Βόλου-Καλαμπάκας, βρίσκεται το ιερό προσκύνημα της Παναγίας Ελεούσας της Δεμερλιώτισσας. Παλαιότερα το χωριό λέγονταν Δεμερλί και απ' αυτό πήρε το όνομα η Παναγία η Δεμερλιώτισσα.
    Για την ιστορία του ιερού προσκυνήματος δεν έχουμε γραπτές αναφορές. Από μια επιγραφή στο εσωτερικό του ναού πληροφορούμαστε ότι είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.  Ο ναός κτίστηκε το 1778 και αγιογραφήθηκε το 1786, σύμφωνα με επιγραφή που σώζεται πάνω από τη νότια είσοδό του. Στην ίδια επιγραφή αναφέρεται ότι το έργο πραγματοποιήθηκε με έξοδα ευσεβών χριστιανών και με τη συνδρομή των ιερέων Ρίζου και Αθανασίου και του επιτρόπου Γεραποστόλη του Πίκλην Νταούτη, όταν Μητροπολίτης Λαρίσης ήταν ο Μελέτιος Γ΄
    Ο ναός βρίσκεται στο κέντρο μεγάλης αυλής, τρία σκαλοπάτια από την επιφάνεια του εδάφους. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με κλειστό εξωνάρθηκα. Το εσωτερικό του ναού είναι διακοσμημένο με τοιχογραφίες του 1786, έργα των ζωγράφων Γεώργιου Γεωργίου από το Μαυρίλο του Τυμφρηστού και Γεώργιου Αναγνώστου από τον Φουρνά Ευρυτανίας. 
    Εντυπωσιακό είναι το ψηλό, ξυλόγλυπτο τέμπλο που κατασκευάστηκε στο δεύτερο τέταρτο του 19ου αιώνα. Είναι διακοσμημένο με παραστάσεις ζώων, πτηνών και φυτών και έχει επιχρυσωθεί στα νεότερα χρόνια. Στην επιφάνειά του σώζονται ακόμη οι κρίκοι που είχαν τοποθετήσει οι Τούρκοι για να δένουν τα άλογά τους. Η Παναγία δεν ήθελε τέτοια προσβολή για το προσκύνημά Της. Όταν οι Τούρκοι για πρώτη φορά έδεσαν τα άλογα, άρχισαν να κτυπούν οι καμπάνες του ναου μόνες τους, οπότε οι Τούρκοι φοβήθηκαν την Παναγία και δεν ξαναέδεσαν στην εκκλησία τα ζώα τους.
     Εξέχουσα θέση στο εσωτερικό του ναού έχει η εικόνα της Παναγίας, που η παράδοση αποδίδει στον Ευαγγελιστή Λουκά. Κοντά στον ναό υπάρχουν κελλιά για τη φιλοξενία των προσκυνητών, που ανοικοδομήθηκαν μετά την καταστροφή τους από τον σεισμό του 1954.
    Ο π. Θωμάς Τσούλιας στο βιβλίο του «Τα ιερά Προσκυνήματα της Παναγίας ανά την Οθροδοξία», μας διασώζει τρία χαρακτηριστικά θαύματα.
1. Στα χρόνια του Ελληνοϊταλικού πολέμου οι Ιταλοί θέλησαν να καταστρέψουν τη γέφυρα στο σημείο που διασταυρώνονται οι σιδηροδρομικές γραμμές Αθηνών-Θεσσαλονίκης και Βόλου-Τρικάλων. Ένας Ιταλός αεροπόρος διατάχθηκε να βομβαρδίσει τη γέφυρα. Επί τρεις μέρες πετούσε με το αεροπλάνο για να καταστρέψει τη γέφυρα, αλλά μόλις έφτασε στο χωριό Δεμερλί, όπου βρίσκεται και το προσκύνημα της Παναγίας, έβλεπε, όπως ο ίδιος εξιστόρησε, τον κάμπο της περιοχής σαν μια μεγάλη θάλασσα και έτσι δεν μπορούσε να βρει την γέφυρα. Τελικά το αεροπλάνο του χτυπήθηκε από βλήματα και ο αεροπόρος πιάστηκε αιχμάλωτος και μεταφέρθηκε στο χωριό της Παναγίας. Εκεί έμαθε για το προσκύνημά Της και βεβαιώθηκε ότι θάλασσα δεν υπήρχε, παρά ένας καταπράσινος κάμπος. Κατάλαβε ότι η Παναγία έσωσε το χωριό. Το θαύμα αυτό το διηγούνταν οι παλιοί στους νεώτερους. 
2. Το 1941 όταν ο Χίτλερ αποφάσισε να επιτεθεί στην Ελλάδα, η εικόνα της Παναγίας τρεις μέρες πριν την εισβολή δάκρυζε και οι κάτοικοι σκούπιζαν τα δάκρυά Της.
3. Τα παλιά χρόνια οι υπεύθυνοι του προσκυνήματος μπήκαν στον πειρασμό να κλέψουν τα αφιερώματα της Παναγίας. Τα φόρτωσαν μια νύχτα σε ένα άλογο και το άφησαν να φύγει. Το άλογο όχι μόνο δεν έφευγε, αλλά χτυπούσε και τα πόδια του δυνατά, με αποτέλεσμα να ξυπνήσουν οι γείτονες και ο νεωκόρος. Οι κλέφτες ντροπιασμένοι, ξεφόρτωσαν τα αφιερώματα και τα έβαλαν την θέση τους.